Brons
griendhaantje
schadelijk
(III-X), 1-2 (3) generaties per jaar.
In onze omgeving vooral in mei. Larven afhankelijk van afweerstof van de wilgen. Larven kunnen sympatrisch in de
clusters voorkomen met Phratora laticollis en
Plagiodera versicolora (Pasteels
& Gregoire 1984). In geheel
Nederland zeer algemeen, recent ook op de waddeneilanden. Vaak jaren achtereen schadelijk aan onbehaarde Wilgen en
Populieren met een hoog gehalte aan salicine, als Kraakwilg (Salix fragilis
L.), Bittere wilg (S. purpurea L.) en Kruipwilg (S. repens L.).;
in de duinen ook op de aangeplante nearctische Balsempopulier (Populus gileadensis
Rouleau). In het hoge noorden,
en in de Alpen mogelijk een grote variëteit (major Stierlin, 1863). Zie ook overzicht 'griendhaantjes'.
Phratora vitellinae
Fenologie van Phratora vitellinae 318 imago records in de jaren 1862 - 2008
Bestand EIS werkgroep Chrysomelidae 2010
program NEV-ORDE Vorst & Fokker 1995
Waarschijnlijk over deze soort in 2008:
Eind april bij
controle van mijn wijmengriend zie ik een invasie van het elzenhaantje,
bij duizenden waren ze aan het knabbelen aan de jonge wilgenblaadjes.
Zaterdag 26 april heb ik dan gesproeid met een pyrethroide en een uur later was
er geen enkel kevertje meer te vinden.
Na amper een week is dezelfde plaag weer terug en sproeide ik opnieuw met een
pyrethroide.
Na enkele uren waren weer alle kervertjes (elzenhaantjes) verdwenen.
Omstreeks 10 mei snoeide ik de jonge scheuten terug op 3 à 4 ogen. Het was toen
niet nodig om opnieuw te sproeien ik heb geen enkel kevertje opgemerkt.
Het is nu het vierde jaar dat ik een kleine wilgengriend heb. De vorige jaren
heb ik weinig last gehad van ziekten of plagen. Als ik dit jaar in mijn griend
de wilgenhaantjes onder controle krijg, ben ik misschien weer voor enkele jaren
ervan verlost.Vorig jaar zag ik ook al enkele kevertjes, maar een plaag zoals
dit jaar was het niet. Die beestjes kunnen tot 900 eitjes leggen, en kunnen 3 à
5 generaties per jaar voortbrengen. In de zomers hebben elzenhaantje een snelle
generatie wisseling.
Vandaag 4 mei 2008 heb ik geen enkel kevertje gevonden. Misschien hebben nog
maar weinig kevertjes gelegd en zal de plaag nu wel verdwenen zijn.
Het is nu 31 mei en ik kan nog steeds geen larven van elzenhaantjes vinden.
Waarschijnlijk ben ik ervan verlost voor enkele jaren. Zoals u verder kan lezen
was dit ijdele hoop.
Vorige donderdag 22 mei sproeide ik het onkruid met Glyfosaat 360 g/l (100 ml
per 10 liter) en nu is er ook veel minder onkruid tussen de rijen. Omstreeks 15
juni zal ik nog een laatste keer sproeien met Glyfosaat zadat er in de herfst
weinig of geen gras of onkruidstengels tussen de wissen staan. Mijn wissen staan
op kleine stronken ongeveer kniehoogte zodat ik (met een sproeikap) gemakkelijk
onder de wissen kan sproeien met een herbicide. Om groeibelemmering te voorkomen
sproei ik na 21 juni niet meer met een herbicide tussen mijn wissen. Om het nog
opkomend onkruid en grasssen tegen te gaan kan ik enkel nog maaien met
een bosmaaier. Op 21 juli zijn de grassen weer behoorlijk gegroeid en ik zal
toch nog een paar keer moeten maaien.
Bij nazicht van mijn griend omstreeks 21 juli merkte ik opnieuw veel kevertjes op, maar omdat sproeien op het drie meter hoge gewas niet gemakkekijk is met een rugsproeier, heb ik besloten de plaag die overigens niet zoveel schade aanricht te tolereren en volgend jaar in het voorjaar opnieuw in te grijpen. Het was dus ijdele hoop in mei, toen ik dacht de plaag al onder controle te hebben. Misschien kunnen natuurlijke predators zoals onzelieveheerbeestjes de uitbreiding van de griendhaantje nog een beetje tegenhouden maar helemaal onder controle krijgen... dat denk ik niet.
Op 31 augustus '08 heb ik veel larven van het griendhaantje opgemerkt en ook heelwat verdroogde aan de onderkand afgeschraapte wilgenbladeren. sproeien is nu geen optie meer. Maar volgende jaar in het voorjaar zal ik zeker op mijn hoede moeten zijn als het jonge blad van de wissen weer verschijnt in de maand maart. Als er volgend jaar in april warme dagen zijn, zal het griendhaantje zeker terug opduiken. Misschien is het wel nodig om te zoeken naar een systemisch insecticide met een nawerking van een maand zodat de cyclus van het wilgenhaantje in mei volledig onderbroken wordt.
Jos Kaelen, 2008. Mandenmaken. [blog.seniorennet.be].