Rond griendhaantje

Vaak zeer schadelijk

III-X, 2-4 generaties per jaar, van elk minimaal 4 weken, maar extreme vochtigheid of droogte leidt tot een variabele zomerrust. Vaak is alleen de eerste generatie zeer talrijk. Drees (2013) meldt in het Duitse Roerdal een dip in de populatie-grootte.

Nederlandse records Bestand EIS werkgroep Chrysomelidae 2015-1-17

Het was mijzelf ook al opgevallen dat de laatste jaren niet meer elke schietwilg in Nederland de soort opleverde. Weliswaar enigszins, is in ongeveer de laatste 10 jaar ook een Nederlandse dip te herkennen, maar het aantal records lijkt ongeveer vanaf 2012 weer toe te nemen, zo kent natuurlijk elke soort (lastig te verklaren) fluctuaties.
Gewoonlijk op vochtige bodem. Vaak zeer schadelijk aan Wilgen (Salix L.), vooral op Schietwilg (S. alba L.), alsmede treurwilg en kronkelwilg, nooit op Populier (Populus L.), hetgeen wel vermeld is uit Europa en Noord-Amerika. De larven hebben geen duidelijk voorkeur voor een bepaalde wilgensoort, maar kevers verkiezen onbehaarde bladeren (Wade 1994). De larven gebruiken voor hun afweer zelfgemaakte stoffen en zijn niet afhankelijk van de stoffen van planten. Anders dan bijvoorbeeld Chrysomela (Schulz; Gross & Hilker 1997). In Turkije op 1050 m altitude algemeen op Boswilg (Salix caprea L.) (Gök & Çilbiroglu 2005).

Bestand EIS werkgroep Chrysomelidae 2012

Salix sp. (Wilg) - 75x + larven

Salix alba (Schietwilg) - 24x + larven

Salix aurita (Geoorde wilg) - 2x + larven
12 jun 1992 Abcoude Ut met larven det. Jaap Winkelman
25 jun 1994 Amsterdam NH det. Jaap Winkelman

Salix triandra (Amandelwilg) - 3x
1 sep 1990 Anloo Dr det. Jaap Winkelman
27 aug 1994 Oostmaarland Li det. Jaap Winkelman
13 aug 2001 Heinkenszand Ze det. Jaap Winkelman

Salix cinerea - 2 x
28 jun 2008 Eerbeek Ge det. Jan Wieringa
1 jul 1993 Wilnis Ut det. Ron Beenen

Salix caprea - 1x det. Jan Wieringa

Salix x rubens - 1x 30 jun 2004 Enkhuizen NH det. Jan Wieringa

Salix viminalis - 1x 17 mei 1994 Abcoude UT det. Jaap Winkelman

levenscylus

De kevers eten na het overwinteren in het voorjaar van het pas verschenen blad en van de pollen. Vóór de overwintering worden de vrouwtjes bevrucht en in het voorjaar volgt een gesynchroniseerde eileg: 87-97 % legt namelijk eieren in de eerste week (Wade & Breden 1986). Opvallend is dat de kevers van uit elkaar staande bomen zich ongelijk ontwikkelen¹. Dit zou in verband kunnen staan met de verminderde vliegactiviteit in het voortplantingsseizoen, geheel anders dan bij Chrysomela saliceti bij die soort vliegen zowel de mannetjes als die vrouwtjes en rood is kennelijk een superprikkel (waarneming.nl-6605764).

De 350 eieren worden in groepjes van gemiddeld 17 stuks afgezet op de onbehaarde bladzijde. De eieren staan i.t.t. Phratora (zie waarneming.nl-7170807) op hun top. De eipakketten worden door de eerste generatie op de onderste bladeren gelegd, volgende generaties gaan geleidelijk naar boven om eieren te leggen. Direct na het uitkomen gaan de larven over tot kannibalisme, zodoende is na 1 dag de groep gehalveerd! De overgebleven larven leven dan -zoals men dat noemt- primitief sociaal verder: samen eten, samen verdedigen tegen predatoren en het volgen van reuksporen van soortgenoten, maar zijn ook groepen van larven waargenomen met larven van Phratora.

De larven vervellen ook gelijktijdig. De larven zijn op enkele gelige plekken na zwart. In het derde stadium verspreiden de larven zich en verpoppen op de onderzijde van de bladeren. De pop lijkt dan veel op een pop van een Lieveheersbeestje.

De levensduur van zomerkevers is 3 à 4 weken, maar kunnen ook 1 jaar worden (Cox 2007), de laatste generatie paart en overwintert achter kurk of in de bodemlaag.

Kan zich echter ook aseksueel voortplanten. In zuidelijk Midden-Europa zijn zij het gehele jaar actief. De kans op nakomelingen wordt vergroot door vóór en na de winter te paren, en met meerdere kevers. Toch bereikt slechts 4.3 % van de eieren het volwassen stadium.

Zie ook overzicht

Plagiodera versicolora

Fenologie van Plagiodera versicolora 274 imago records in de jaren 1898 - 2012

Bestand EIS werkgroep Chrysomelidae 2012

program NEV-ORDE Vorst & Fokker 1995