NIEUWS        goudhaantjes  Chrysomelinae

Jaap Winkelman

Deze internetsite is per 15 december 2016 niet meer bereikbaar.

24 november 2016: Aglaia Bouma heeft een film 'The Life and Loves of Rosemary Beetles' (464 s) gemaakt over de levensloop van het rozemarijngoudhaantje (Chrysolina americana).

                      
The Life and Loves of Rosemary Beetles, zie youtu.be.               

Het rozemarijngoudhaantje eet voornamelijk rozemarijn, daar krijgt het z’n naam ook van. Verder verorbert het kevertje ook nog lavendel, citroenmelisse, tijm en salie. Vanwege dat dieet is het kevertje niet heel geliefd bij mensen die tuinieren.
De kevertjes paren van de herfst tot in de lente. In de zomer gaan de in rust (diapauze) en zijn ze grotendeels inactief. Na het paren legt het vrouwtje gemiddeld 4 eieren per nacht, tot wel 80 eitjes in totaal. Die eitjes worden vooral aan de onderzijde van bladeren geplaatst.
Na ongeveer 10 dagen komen de eitjes uit en komt de larve tevoorschijn. Dat duurt ongeveer 2 uur. Na een tijdje is de huid van de larve hard en donker geworden, en eet de larve een groot deel van het ei op waar hij uit kwam.
Het leven van zo’n larve staat voornamelijk in het teken van eten. Heel veel eten. Zo’n larve groeit erg hard en vervelt meerdere keren. Dat proces duurt tot wel 3 uur per keer en tijdens die periode is de larve erg kwetsbaar. De larven vervellen bij voorkeur dus ’s nachts.
Als de larve na zo'n 3 weken dik genoeg is, laat hij zich vallen naar de grond. Daar graaft de larve zich in en begint het verpoppen. Net als bij vlinders vindt er een enorme transformatie plaats: de larve verandert in een kever. Na ongeveer 17 dagen is de transformatie klaar en kruipt de volwassen kever tevoorschijn.

augustus 2016 weer geen nieuws van deze familie waarneming.nl-122864548.

juli geen nieuws,  of , zoals August Reclaire of een andere keveraar al schreef "kom je thuis met slechts een Moertje", kennelijk zaten die toen ook al overal, en waren de andere dan Chrysolina polita toen al zeldzamer of moeilijker te vinden. Deze gevierkante blauwe Chrysolina coerulans gaan nu voor de munt, veel aanvraat aan hondsdraf gezien maar daar geen moer.

21 juni 2016: zeldzaam griendhaantje in Amsterdam

Het ooigriendhaantje (Phratora tibialis) was uit Nederland bekend van slechts 33 vondsten en leeft monofaag van bittere wilg (Salix purpurea).  Het betreft de eerste vondst in Noord-Holland.

Het staddeel Zuider-Amstel is sterk onderhevig aan toenemend en wisselend stedelijk gebruik. Begin vorige eeuw werd er zand aangebracht voor het talud van een trein ringspoor, maar heeft vele decennia braak gelegen. In de jaren 80 is het talud in het gebruik genomen als autosnelweg (A10-zuid). In de directe omgeving zijn er recent grote gebouwen afgebroken en verrezen, een waterplas gedempt en circa 1.3 hectare loofbos gekapt. Tegenwoordig ligt de rest weer braak, in gebruik als volkstuintje of als depot voor stadse bomen. Naar verluidt starten binnenkort de werkzaamheden voor hoogbouw.

In deze woestenij zag ik vroeger stoere wildkampeerders en vond in de jaren 80 nog het kleine populierenhaantje (Chrysomela saliceti), eveneens op bittere wilg levend. Voor zover ik het kan overzien zijn er nog 3 exemplaren van deze struikbomen over, gesitueerd langs de afscheidingssloot van de oude begraafplaats Zorgvlied. Geen enkele boom van deze soort werd meer aangetroffen op het geschoonde of heringerichte terrein.

27 november 2015: internationaal zeldzaam moerashaantje herontdekt

Aidan Williams treft in het voorjaar in een oud moerasbos van het Roerdal het gebandeerd moerashaantje (Prasocuris (Hydrothassa) hannoveriana).
Honderden exemplaren parende kevers werden aangetroffen op Dotterbloem (Caltha palustris) in grasland omringd door elzenbroekbos (Williams 2015 Entomologische Berichten 75: 243-246  ).
Het betreft een historisch hooiland te midden van moerasbos in een landgoed nabij Sint-Odiliënberg in provincie Limburg (N51°09'E5°59'). Op ongeveer 500 meter afstand van de beek Roer en ongeveer 8 meter hoger op het landschapterras van de beek.
Het moerasbos wordt gevoed door kwelwater.

3 september 2015: de vrij zeldzame grote goudhaan in Friesland.  Op het eerste gezicht lijkt het op een sterk geïsoleerde populatie van deze interessante soort, zie waarneming.nl-105555755 , zie ook BBC : In Groot-Brittannië is de bladkever sterk afgenomen en bedreigd, nu beperkt tot de oevers van de rivier Ouse nabij York, zie film WWW.BBC.COM BBC News - Saving North Yorkshire's Tansy beetle from extinction 2015. Zie ook met andere soorten bij 8 juni 2014 op deze pagina.

21 augustus 2015: Wederom veel verkeerslachtoffers in de nazomer van Timarcha, de reuzenhaan (de wetenschappelijke naam is gegeven naar de majestueuze Atheense rechters: de Timarches), zie bijvoorbeeld waarnemingen.be en waarneming.nl-2786165.

21 oktober 2014: enkele kaarten en diagrammen vernieuwd, en ben benieuwd hoe het met de concurrentie afloopt als de blauw de groene muntgoudhaan ontmoet, zie 8 juni 2014 hieronder. En overigens ook in Duitse Sleeswijk-Holstein.

8 juni 2014 De muntgoudhaantjes  Chrysolina herbacea samen met C. polita en de in opmars zijnde C. coerulans op Watermunt (Mentha aquatica) gevonden door Albert Meek in het Arboretum Poortbulten bij de Lutterbeek in Twente N52°18'E6°59' det. Arp Kruithof (zie waarneming.nl-85400441 en waarneming.nl-85289963).

En in dit verband ook eerste melding uit provincie Groningen van Chrysolina herbacea : zaterdag 6 september (waarneming.nl-87782260) uit Groningen, Ter Apelerbossen. Bert Oving was zo vriendelijk een levend mannetje met de post op te sturen.

En kan het niet laten (2015-09-17) de schavuit 't moertje te moeten herinneren  Wageningse Bovenpolder, 13-VIII-2010, John Bouwmans (www.waarneming.nl-1468429) hybridisatie van genoemde soorten is mijns inziens handig en waarschijnlijk. De soorten op deze plaatje verschillen overigens van cato/taxologische plek in subgenus.

13 april 2014 Gonioctena intemedia niet uitsluiten voor Nederland (Jan Cuppen forum.waarneming.nl-270418.0).

29 januari 2014 Winkelman, J.K. (2013). De Nederlandse goudhaantjes (Chrysomelidae Chrysomelinae). Entomologische Tabellen 7, supplement bij Nederlandse Faunistische Mededelingen. Nederlandse Entomologische Vereniging, Naturalis Biodiversity Center en EIS-Nederland. Zie voorbeeldpagina's : science.naturalis.nl